GIẢM KALI-HUYẾT
(HYPOKALEMIA)
Adam J.Rosh, MD
Assistant Professor
Department of Emergency Medicine
Wayne State University School of Medicine
Detroit, MI
TEST 10
Một người đàn ông 58 tuổi đến khoa cấp cứu kêu yếu toàn thân trong 2 ngày qua. Bệnh nhân phát biểu rằng cách nay vài ngày bệnh nhân đã bị đau bụng quặn, mửa, và ỉa chảy khi toàn gia đình bệnh nhân bị ốm sau một picnic.Những triệu chứng này biến mất cách nay một ngày rưởi nhưng bệnh nhân vẫn ăn không ngon và giờ đây cảm thấy yếu toàn thân. Bệnh nhân có một tiền sử cao huyết áp, được điều trị bởi hydrochlorothiazide, mới đây liều lượng được tăng lên. HA của bệnh nhân là 144/87 mmHg, tần số tim là 89 đập mỗi phút, nhiệt độ là 98,7 độ F và tần số hô hấp là 12 hơi thở mỗi phút. Khám vật lý phát hiện giảm phản xạ. Điện tâm đồ được thực hiện với kết quả dưới đây.Chẩn đoán nào khả dĩ nhất trong số những chẩn đoán dưới đây ?
a. Tăng natri-huyết
b. Giảm natri-huyết
c. Tăng kali-huyết
d. Giảm kali-huyết
e. Tăng canxi-huyết
Câu trả lời đúng là d
Bệnh nhân này bị giảm kali-huyết, thứ phát sự mất potassium gia tăng vì mửa và ỉa chảy cũng như sự giảm hấp thụ bằng đường miệng. Sự thiếu hụt potassium đưa đến sự tăng phân cực của màng tế bào và dẫn đến yếu cơ, giảm phản xạ, liệt ruột, và liệt hô hấp. Những dấu hiệu điện tâm đồ đặc trưng gồm có những sóng T dẹt, những sóng U, và những khoảng QT và PR kéo dài.(b) Giảm natri-huyết và tăng natri-huyết (a) chủ yếu ảnh hưởng hệ thần kinh trung ương, dẫn đến đau đầu, ăn mất ngon, ngủ lịm, và lú lẫn. Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, giảm natri-huyết gây co giật, hôn mê, và ngừng hô hấp, trong khi những bệnh nhân với tăng natri-huyết nặng phát triển thất điều, run rẩy (tremulousness) và co thắt (spasm).
(c) Tăng kali-huyết có thể dẫn đến những loạn nhịp tim và cho thấy những dấu hiệu điện tâm đồ phân biệt gồm những sóng T nhọn, những khoảng QT và PR kéo dài, và phức hợp QRS giãn rộng có thể tiến triển thành một sine wave pattern.(e) Những dấu hiệu của tăng canxi-huyết gồm đau xương và bụng, những sỏi thận, và rối loạn trạng thái tâm thần (được ghi nhớ bởi “bones, stones, groans và psychiatric overtones). Ngoài ra, những tác dụng lên tim gồm có tim nhịp chậm, bloc tim, và đoạn QT ngắn trên điện tâm đồ.
Reference : Emergency Medicine. PreTest
BS NGUYỄN VĂN THỊNH
(22/11/2016)