CHOÁNG PHẢN VỆ
(CHOC ANAPHYLACTIQUE)
F. Nicolas
Professeur des Universités, Réanimation médicale
D. Villers
Professeur des Universités, Réanimation médicale
TEST 2
Ông B…, người đàn ông 40 tuổi nghiện rượu và thuốc lá, không có tiền căn nào khác ngoài một scarlatine lúc 10 tuổi, được nhập viện vì một viêm phổi thùy cấp tính của thùy trên bên phải và lúc đầu được nhận một điều trị với Augmentin (ampicilline + acide clavulanique) với liều 2g bằng đường tĩnh mạch, tiêm chậm trực tiếp, 3 lần mỗi ngày.
2 đến 3 phút sau mũi tiêm đầu tiên, bệnh nhân có cảm giác rất khó ở, trở nên xanh tái. Mạch của ông ta trở nên khó ấn chẩn, với 130 đập mỗi phút. HA thu tâm là 60 mmHg. Ít lâu sau xuất hiện một phù quanh hốc mắt và một ban mày đay (rash urticarien) ở mặt trước của ngực.
CÁC CÂU HỎI :
1. Anh chẩn đoán như thế nào ? Hãy chỉ rõ những luận cứ
2. Những xét nghiệm phụ mà anh yêu cầu để xác nhận chẩn đoán là những xét nghiệm nào ?
3. Phải tiến hành những điều trị nào đối với bệnh nhân này ? Hăy chỉ rõ một cách chính xác những cách thức
4. Với giả thuyết là anh có được sự thoái bộ của các triệu chứng chính nghiêm trọng, anh chuẩn bị cho tiến triển nào sau này của rối loạn huyết động này ? Làm sao ?
5. Anh dự kiến theo đuổi điều trị viêm phổi như thế nào ?
TRẢ LỜI :
1. Bệnh cảnh này gợi ý một choáng phản vệ
Những luận cứ hỗ trợ cho chẩn đoán này là :
– tiêm một kháng sinh dẫn xuất pénicilline bằng đường tĩnh mạch vài phút trước khi xuất hiện tình trạng choáng.
– tính chất nhanh chóng của trụt huyết áp ;
– sự hiện diện của những dấu hiệu tương quan với một sự phóng thích histamine (phù quanh hốc mắt, ban mày đay)
2. Cấp cứu điều trị không cần một xét nghiệm phụ nào
3. Điều trị dựa trên tiêm tĩnh mạch adrénaline với liều 0,5 mg hòa loãng trong 10 ml dung dịch muối đẳng trương
Sự đổ đầy huyết quản (remplissage vasculaire) không cần thiết cho điều trị ban đầu trong phần lớn các trường hợp. Tuy nhiên Tư thế đầu thấp, các chi dưới đưa lên cao là cần thiết.
4. Tiến triển khả dĩ là tái phát trụy tim mạch trong 30 phút sau điều trị, cần thêm một liều mới adrénaline. Sau đó, một huyết áp thấp cần đổ đầy mạch máu vừa phải để bù những dịch mất qua mao mạch.
5. Ngừng tức thời điều trị kháng sinh với Augmentin là cần thiết và sự sử dụng lại một dẫn xuất của pénicilline bị chống chỉ định. Giải pháp thay thế là kê đơn một macrolide với một nguy cơ quan trọng đề kháng, sử dụng một céphalosporine thế hệ thứ ba, đồng thời biết nguy cơ dị ứng chéo với pénicillines (5-15%), hay của một glycopeptide, hiệu quả hằng định lên phế cầu khuẩn.
Reference : Les Bases de la Réanimation. 2003
BS NGUYỄN VĂN THỊNH
(6/10/2015)