Cà dê và bầu, bí là những thức ăn dân dã, không thể thiếu được trong các bữa cơm gia đình. Tuy nhiên, chúng không chỉ là những món ăn thông thương mà khi kết hợp với nhau, cà dê và bầu bí đã trở thành phương thuốc mang lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ con người.
* CÀ DÊ VÀ BẦU BÍ LÀM GIẢM NGUY CƠ TIM MẠCH ?
Đúng vậy! Những người ăn nhiều rau xanh thì nguy cơ mắc ung thư, đái đường, 
bệnh tim mạch giảm đi rất nhiều. Sở dĩ như vậy là do trong rau xanh có chứa rất nhiều chất chống oxy-hoá có tác dụng bảo vệ cơ thể chống lại các chứng bệnh này. Các chất chống oxy-hoá trong bầu bí nằm dưới dạng carotenoid và rutin, một chất thuộc nhóm flavoid. Ngược lại, cà dê lại chứa ít chất carotenoid nhưng lại chứa một lượng lớn chất chống oxy-hoá khác dưới dạng hợp chất phenol.
* CÀ DÊ CÓ CHỨA CHẤT ĐỘC ?
Đúng vậy! Trong cà dê có chứa các chất alcaloid (như Solanosine). Trên lý thuyết, với liều cao các alcaloid này có thể dẫn đến các rối loạn tiêu hoá. Ngoài ra, chúng còn có thể gây tác động đến hệ thần kinh trung ương. Tuy nhiên, theo TS Serge Aubert thuộc Viện nghiên cứu INRA cho biết các cư dân vùng Địa Trung Hái vẫn có được miễn dịch đối với nhũng tác dụng phụ do nồng độ cao các chất alcaloid trong thức ăn gây ra.
* BẦU BÍ CÓ TÁC DỤNG BẢO VỆ MẮT.
Trong bầu bí có chứa rất nhiều lutêin và zêaxanthin. Đây là 2 chất chống oxy-hoá có tác dụng bảo vệ điểm vàng và võng mạc khỏi tác động của các chất kích thích, làm giảm nguy cơ bị đục thuỷ tinh thể và chứng thoái hoá võng mạch do tuổi.
* CÀ DÊ VÀ BẦU BÍ CHỨA NHIỀU CHẤT XƠ VÀ CHẤT DINH DƯỠNG ?
Đúng vậy! Cà dê rất giàu chất xơ, chất khoáng và vitamin, ngược lại tạo rất ít năng lượng. Có nghĩa là cà dê có đậm độ dinh dưỡng cao. Chất xơ giúp cho chức năng tiêu hoá được tốt hơn. Cà dê cũng cung cấp nhiều chất khoáng và vi chất dinh dưỡng. Cà dê càng chín thì lại càng chứa nhiều chất xơ. Thật vậy, các thức ăn chúa nhiều chất xơ không tan trong nước từ trái cây và rau xanh có tác dụng phòng chống ung thư đại tràng.
* CÀ DÊ CÀNG XẬM MÀU CÀNG TỐT ?
Đúng vậy! Lớp vỏ cà dê rất giàu các sắc tố được gọi là anthocyane, nhất là khi cà dê càng xậm màu. Một trong các anthocyane là Namusine có tác dụng bảo vệ chống lại các tác nhân kích thích oxy-hoá. 
Ngoài ra, nó còn bảo vệ cơ thể chống lại sự tăng sinh bất thường của mạch máu trong các khối u ung thư hoá.
Các nhà nghiên cứu người Mỹ đã chứng minh cho thấy loại cà dê “Black Magic” có chứa anthocyane nhiều gấp 3 lần các loại cà dê khác. Cà dê cũng rất giàu acid phênolic, một chất chống oxy-hoá thuộc dạng khác. Theo những kết quả của một công trình nghiên cứu khác, nồng độ các hoạt chất của anthocyane thay đổi từ 1 đến 20 tuỳ theo loại cà dê. Anthocyane và acid phênolic có khá nhiều tác dụng như kháng khuẩn, chống ung thư và bảo vệ tim mạch. Đó là lý do vì sao ăn cà dê nên ăn luôn cả vỏ.
* TÁC DỤNG CHỐNG BỆNH ĐÁI ĐƯỜNG VÀ CAO HUÝET ÁP
Theo công trình nghiên cứu của GS Kalidas Shetty thuộc Viện đại học Massachusetts, Hoa Kỳ, cà dê được xem như là thực phẩm chức năng dành cho người bệnh đái đường vì cà dê cung cấp ít calo và có nhiều chất xơ. Chất chiết xuất từ cà dê có tác dụng ức chế men alpha-amylase tuỵ tạng và alpha-glucosidase, đây là 2 men tiêu hoá có tác dụng thoái biến amidon (tinh bột) và chuyển hoá thành glucose. Như vậy, cà dê có một hiệu ứng rất cao trong phòng ngừa bệnh đái đường. Ức chế 2 men này có thể làm chậm sự thoái biến glucid, làm giảm sự hấp thu glucid và hạn chế được nồng độ đường huyết cao trong máu sau bữa ăn.
Ngoài ra, công trình nghiên cứu còn cho thấy chất chiết xuất từ cà dê có tác dụng ức chế men chuyển đổi angiotensin I thành angiotensin II (ACE), tương tự như nhóm thuốc ức chế men chuyển. Vì vậy, cà dê có tác dụng làm giảm huyết áp.
(Theo Sciences&Avenir)
BS NGUYỄN VĂN THÔNG
DrThong007@gmail.com
Tiếng sông Hương 